"De hackathon, onder de titel Speak Out, Act In! Ageren tegen discriminatie, moet mensen met ideeën samenbrengen rond het thema racisme en discriminatie in de sport-, cultuur- en jeugdsector", zegt VUB-alumna en agoge Aline Dusabe, die het project voor Demos leidt. Demos vzw is een organisatie die onder andere werkt aan gelijkheid en participatie van jongeren. Ze houdt op 24 en 25 september voor het eerst een hackathon met als onderwerp racisme en discriminatie.
Uit recent onderzoek in opdracht van Demos blijkt immers dat veel organisaties binnen het jeugdwerk, de jeugdzorg, de cultuursector en de sport te kampen hebben met min of meer verborgen vormen van discriminatie en racisme. Een hackathon is een denkmarathon, een begrip uit de IT-wereld, waarbij specialisten samen oplossingen bedenken voor problemen die ze de wereld uit willen helpen.
"We hebben vooraf al onze stakeholders geconsulteerd, voornamelijk koepelorganisaties uit de sector."
Onderzoek wijst immers uit dat racisme en discriminatie wel degelijk voorkomen in organisaties die met kinderen en jongeren werken binnen sport, cultuur, jeugd en jeugdzorg. Liefst 60 procent van die organisaties zegt dat er soms sprake is van uitsluiting op basis van stereotypen, zoals bij moslimmeisjes met een hoofddoek als die zich bijvoorbeeld inschrijven in het voetbal - "Die kunnen toch niet voetballen?"...
Racisme en discriminatie worden verder vooral getriggerd door uiterlijke kenmerken zoals huidskleur. 36 procent van de ondervraagde organisaties geeft aan dat er wat dat betreft een ernstig tot acuut probleem is. Andere oorzaken van discriminatie zijn taal, socio-economische achtergrond, nationaliteit of afkomst, religie en cultuur.
"Kinderen die het Nederlands niet of onvoldoende machtig zijn, vinden daardoor geen aansluiting bij organisaties als jeugdbewegingen, waarin andere kinderen en leiding vaak enkel Nederlands spreken", zegt Dusabe. "Enkel jongeren die het Nederlands goed beheersen “kunnen of mogen” volwaardig deelnemen, zo geven respondenten aan. Activiteiten worden soms voorgesteld als gelegenheden om het Nederlands te oefenen."
Het aantal deelnemers aan de hackathon is beperkt tot vijftig. "De belangrijkste vraag zal zijn hoe we vooroordelen en stereotypen kunnen deconstrueren", aldus Dusabe. "Verder gaan we vooral oplossingen bedenken voor het melden van racisme en vooroordelen binnen organisaties en tussen organisaties onderling. We zien dat er soms nog een gebrek is aan goed functionerende meldpunten. Daarenboven stellen we vast dat er wat schort met de vormingspakketten in de sector, die soms niet meer aansluiten bij de praktijk en te theoretisch zijn. In laatste instantie wordt er ook gezocht naar betere samenwerkingsvormen met scholen, justitie en ouders."
Het is de bedoeling dat Demos en haar stakeholders samen aan de slag gaan met de ideeën die na de denkmarathon weerhouden worden en dat aan de hand daarvan een aangepaste toolbox en een gedeelde visie ontwikkeld worden."